Wat zijn ziekteverschijnselen van het nieuwe coronavirus (COVID-19)?

Als je in Nederland verkouden bent of longklachten hebt, hoef je je meestal geen zorgen te maken dat je het nieuwe coronavirus hebt.  De kans is veel groter dat je gewoon griep hebt of een ander verkoudheidsvirus.

Neem telefonisch contact op met je huisarts of de lokale GGD Gemeentelijke Gezondheidsdienst  als je:

  • Koorts hebt met luchtwegklachten (hoesten of kortademigheid)
  • En de afgelopen twee weken in een land/regio geweest bent met wijdverspreide verspreiding van het coronavirus:
    • China (inclusief Hong Kong en Macau)
    • Singapore
    • Zuid-Korea
    • Iran
    • de Noord-Italiaanse provincies Aosta-vallei, Piëmont, Lombardije, Trentino-Zuid-Tirol, Friuli-Julisch-Venetië, Veneto, Emilia-Romagna en Ligurië.
  • Of de afgelopen twee weken contact hebt gehad met een patiënt met het nieuwe coronavirus.

De huisarts overlegt met de GGD of onderzoek naar het nieuwe coronavirus nodig is.

Wanneer moet je vanwege het coronavirus thuis blijven?

Sommige mensen vragen we om fysiek contact met anderen te beperken (social distancing). Het gaat dan om mensen die mogelijk besmet geraakt kunnen zijn met het coronavirus. Dat betekent dat zij niet naar hun werk of school mogen. Ze kunnen wel eventueel thuiswerken. Ze mogen wel even naar buiten om bijvoorbeeld boodschappen te doen, maar moeten er daarbij op letten dat ze op afstand van anderen blijven en geen lichamelijk contact maken. Dit geldt voor de volgende twee groepen mensen:

  • Huisgenoten van patiënten met COVID-19
  • Mensen die in gebieden zijn geweest waar het coronavirus heerst en verkoudheidsklachten of koorts hebben. Het gaat om de volgende gebieden:
    • China (inclusief Hong Kong en Macau)
    • Singapore
    • Zuid-Korea
    • Iran
    • de Noord-Italiaanse provincies Aosta-vallei, Piëmont, Lombardije, Trentino-Zuid-Tirol, Friuli-Julisch-Venetië, Veneto, Emilia-Romagna en Ligurië.

Deze klachten kunnen het begin zijn van COVID-19. Blijf thuis om uit te zieken en anderen niet te besmetten. Bel met de huisarts als de klachten erger worden.

Mijn huisgenoot is teruggekomen uit gebied waar COVID-19 heerst en heeft gezondheidsklachten. Moet ik nu ook thuisblijven?

Nee, u hoeft niet thuis te blijven. Voor zieke huisgenoten geldt dat zij fysiek contact met anderen moeten beperken. Dat betekent dat ze niet naar het werk/school mogen. Thuiswerken kan eventueel wel. Ze mogen wel even naar buiten om bijvoorbeeld boodschappen te doen, maar moeten er daarbij op letten dat ze op afstand van anderen blijven en geen lichamelijk contact maken.

Ik ben op vakantie geweest in een gebied waar COVID-19 heerst en heb nu klachten, wat moet ik doen?

Houd je gezondheid in de gaten. Als je verkoudheidsklachten hebt, blijf thuis om uit te zieken en om anderen niet te besmetten. Als de klachten erger worden, bel dan met de huisarts.

Heeft het zin om je preventief te laten testen?

Nee, want dat geeft geen zekerheid. Mocht je besmet zijn met het virus, dan is er de eerste dagen nog onvoldoende virus in het lichaam. De test toont dan nog niet aan dat je besmet bent met het nieuwe coronavirus (COVID-19). Daarom testen we pas op aanwezigheid van het virus als mensen klachten hebben en uit een risicogebied komen.

 

Raken ziekenhuizen nu overbelast door de patiënten met COVID-19?

Daar is op dit moment geen sprake van. Van de nu bekende patiënten zit het merendeel in thuisisolatie. Het lijkt er dus op dat de klachten meestal mild verlopen en ziekenhuisopname in de meeste gevallen niet nodig is.

Wat gebeurt er als er iemand is die mogelijk het nieuwe coronavirus (COVID-19) heeft?

Als iemand met ziekteverschijnselen zich bij een arts meldt en de arts denkt dat de patiënt mogelijk het nieuwe coronavirus heeft, gaat er een protocol in werking. De arts vraagt een test aan. Ondertussen wordt de verdachte patiënt in isolatie gehouden. Dat kan in thuisisolatie of door opname in het ziekenhuis. Dat is afhankelijk van de situatie. Als de test positief is, dus als de persoon besmet is, blijft de patiënt in isolatie. De GGD doet dan zogenoemd contactonderzoek. Alle mensen waarmee de patiënt tijdens de besmettelijke periode contact heeft gehad, moeten gedurende de incubatietijd hun gezondheid in de gaten houden. Als zij ziekteverschijnselen krijgen moeten zij dat aan de GGD melden en begint het verhaal van vooraf aan.

Vormen kinderen een speciale risicogroep voor COVID-19?

Op dit moment krijgen kinderen bijna nooit klachten van het nieuwe coronavirus. Kinderen zijn dus geen speciale risicogroep.

Worden scholen in Nederland gesloten?

Er is momenteel geen aanleiding om scholen te sluiten. Kinderen die niet ziek zijn kunnen gewoon naar school. Kinderen die terug zijn gekomen uit een gebied waar COVID-19 heerst en nu verkoudheidsklachten of koorts hebben, moeten thuisblijven om uit te zieken en om anderen niet te besmetten.

Kun je naar een ziekenhuis waar een patiënt met COVID-19 is opgenomen?

Ja, COVID-19-gediagnosticeerde patiënten zijn opgenomen is speciale isolatiekamers waardoor andere patiënten geen risico lopen om besmet te raken. Het personeel van ziekenhuizen is goed getraind en gewend om met patiënten met verschillende infectieziekten te werken.

Zouden de patiënt uit Loon op Zand en Drenthe mensen tijdens carnaval besmet kunnen hebben?

Er is bij beide patiënten een link met het carnaval. Beide patiënten waren niet ziek tijdens het carnaval. Of zij besmet zijn geraakt tijdens carnaval, wordt nu onderzocht.

Hoe betrouwbaar is de test die we gebruiken?

In Nederland zijn 2 laboratoria die de test nu al enkele weken gebruiken. Dit zijn gerenommeerde laboratoria met veel ervaring in soortgelijke testen. Mocht er bij een patiënt sprake zijn van een positieve test voor coronavirus, dus als de patiënt besmet is, dan zal de test herhaald worden in het andere laboratorium.

Aanpak en maatregelen in Nederland

Hoe bereidt Nederland zich voor op een mogelijke uitbraak van het nieuwe coronavirus (COVID-19)?

Als het virus in Nederland bij een persoon wordt aangetoond, is het belangrijk om te zorgen dat dit zo snel mogelijk opgemerkt wordt en dat we ervoor zorgen dat het virus zich niet of nauwelijks kan verspreiden. In Nederland is een structuur waarin artsen, laboratoria en GGD Gemeentelijke Gezondheidsdienst ’en samenwerken om uitbraken van infectieziekten te bestrijden. Binnen deze samenwerking zijn verschillende acties ondernomen:

  • Het RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu  en Erasmus MC Erasmus University Medical Center  worden geïnformeerd via verschillende internationale instanties over de uitbraak.
  • Het RIVM houdt artsen, GGD’en en microbiologische laboratoria op de hoogte van de laatste ontwikkelingen en wat zij moeten doen als iemand besmet is met het nieuwe coronavirus.
  • Het Erasmus MC en RIVM beschikken over goede laboratoriumtesten waarmee het virus aangetoond kan worden.
  • Het nieuwe coronavirus is meldingsplichtig. Alle artsen en laboratoria moeten elke patiënt met een verdenking van besmetting met het nieuwe coronavirus melden bij de GGD.

Kunnen in Nederland gemeenten worden afgesloten?

Het sluiten van gemeentegrenzen geldt als een zeer vergaande maatregel. In uiterste gevallen kan de overheid ervoor kiezen om een gemeente af te sluiten van de rest van de omgeving. Bijvoorbeeld als het niet goed lukt om mogelijk besmette mensen op te sporen door het contactonderzoek. Dat betekent dat bewoners in principe niet de gemeente kunnen verlaten. Mensen van buiten de gemeenten kunnen er niet in.

Hoe weten we hoeveel mensen er in Nederland het nieuwe coronavirus (COVID-19) hebben?

Artsen en laboratoria zijn verplicht om een patiënt met een (verdenking van) de ziekte te melden aan de GGD. De GGD geeft dit door aan het RIVM. Het RIVM is verantwoordelijk voor de coördinatie van de bestrijding en heeft nauw contact met alle GGD’en. Deze meldingsplicht is noodzakelijk om tijdig passende maatregelen te kunnen nemen om de kans op verdere verspreiding  zo klein mogelijk te houden.

Waarom moet het gemeld worden als er iemand mogelijk besmet is?

De meldingsplicht is noodzakelijk om snel passende maatregelen te kunnen nemen om verdere verspreiding van het nieuwe coronavirus te voorkomen.

Moeten we in Nederland niet meer maatregelen nemen om het virus tegen te gaan?

In Nederland wordt hard gewerkt om mogelijke patiënten te identificeren en op te vangen. Daarbij houden we er rekening mee dat de ziekte ernstig en besmettelijk is. We bereiden ons voor op een ernstig scenario, voor het geval de situatie toch ernstiger blijkt dan eerder was verwacht. Het heeft op dit moment weinig nut om bijvoorbeeld alle mensen die het land binnenkomen te controleren op koorts. We sporen dan vooral mensen op met griep en verkoudheid.

Waarom wordt niet gecontroleerd op Nederlandse luchthavens?

Op dit moment is dat voor Nederland geen passende maatregel. Als op dit moment reizigers op Nederlandse luchthavens gecontroleerd worden op koorts, zullen vooral mensen met griep of een verkoudheid worden opgespoord.

Moeten mensen die terugkeren uit gebieden waar het coronavirus is tijdelijk van hun werk worden geweerd?

Nee, dit is niet nodig. Als zij geen gezondheidsklachten hebben, kunnen zij gewoon naar hun werk. Dit geldt ook voor kinderen op scholen en kindercentra. Als iemand in de eerste twee weken na terugkeer uit een risicogebied echter gezondheidsklachten krijgt (koorts in combinatie met luchtwegklachten zoals hoesten) moet hij/zij thuisblijven en telefonisch contact opnemen met de huisarts.

Is er voldoende capaciteit in Nederlandse ziekenhuizen als er hier een uitbraak is?

In alle Nederlandse ziekenhuizen kan de juiste behandeling uitgevoerd worden. Er is voldoende capaciteit om ernstig zieke patiënten op te nemen op de intensive care.

Zijn specialisten ouderengeneeskunde geïnformeerd (verpleeghuisartsen) 

GGD’en is gevraagd artsen in de regio te infomeren. De GGD besluit of daarbij ook de specialisten ouderengeneeskunde geïnformeerd worden.

Informatie Beatrixziekenhuis en Maasstad Ziekenhuis

Het Beatrixziekenhuis geeft informatie over maatregelen die het ziekenhuis heeft genomen om verspreiding van het coronavirus tegen te gaan. Het ziekenhuis heeft informatie op de website opgenomen voor bezoekers en patiënten.

Het Maasstad Ziekenhuis geeft informatie over maatregelen die het ziekenhuis heeft genomen om verspreiding van het coronavirus tegen te gaan. Het ziekenhuis heeft informatie op de website opgenomen voor bezoekers en patiënten.

Vragen over de situatie in Europa

Voor actuele informatie over meldingen van het nieuwe coronavirus (COVID-19) in Europa, zie ECDC (European Center for Disease Prevention and Control)

Voor actuele reisadviezen kan je terecht op de website van Buitenlandse Zaken.

Vragen over je gezondheid

Ik ben ziek. Kan dat het nieuwe coronavirus (COVID-19) zijn?

Het antwoord op deze vraag kunt u vinden bovenaan deze pagina: Wanneer heb je kans op het nieuwe coronavirus (COVID-19)?

Wat kan ik doen om verspreiding van het nieuwe coronavirus (SARS severe acute respiratory syndrome -CoV coronavirus -2) te voorkomen?

De belangrijkste maatregelen die je kan nemen om verspreiding van het coronavirus te voorkomen, zijn heel simpel. Deze maatregelen gelden voor alle virussen die griep en verkoudheid kunnen veroorzaken. Het is dus altijd belangrijk om deze op te volgen.
Het zijn:

Wat is het advies voor mensen met andere gezondheidsproblemen (astma, COPD chronic obstructive pulmonary disease , diabetes etc.)?

Houd de standaard hygiënemaatregelen in acht en blijf uit de buurt van mensen die ziek zijn. Deze maatregelen gelden overigens voor alle virussen, ook die griep en verkoudheid kunnen veroorzaken. Het is dus altijd belangrijk om deze op te volgen. Voor de maatregelen, zie hierboven.

Kan ik me aanmelden voor een test/laten testen?

Het heeft alleen zin om je te laten testen als je gezondheidsklachten hebt. Is dat het geval, neem dan telefonisch contact op met de huisarts.

Hoe lang duurt een test?

Tussen het afnemen van een test bij een persoon die mogelijk besmet is en de definitieve uitslag zit ongeveer 24 uur.

Ik ben zwanger, moet ik me extra zorgen maken?

Nee. We zien dat infectie met het virus hetzelfde verloop heeft als bij vrouwen die niet zwanger zijn. Voor zover bekend is er geen verhoogde kans op een miskraam of aangeboren afwijkingen door infectie met dit virus. 
 

Vragen over de grieppeiling en het nieuwe coronavirus (COVID-19)

Waarom neemt het RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu  het nieuwe coronavirus (COVID-19) op in de grieppeiling? 

Het RIVM en Nivel onderzoeken samen de oorzaak van griepachtige klachten in Nederland. Dit is een reguliere monitoring om inzicht te krijgen in de griep- en verkoudheidsvirussen die rondgaan. Nu is het nieuwe coronavirus ook meegenomen voor onderzoek. Het is belangrijk om te beginnen met de monitoring, voordat het virus in Nederland circuleert. Mocht met deze grieppeiling toch een patiënt met nieuw coronavirus worden ontdekt, dan kunnen RIVM en GGD Gemeentelijke Gezondheidsdienst  snel maatregelen nemen om de kans op verspreiding zo klein mogelijk te houden.

Is het nieuwe coronavirus (COVID-19) ernstiger dan een gebruikelijke griep?

Dat weten we nog niet goed. De officiële cijfers van dit moment lijken niet heel verontrustend. Maar we weten niet precies hoeveel vertraging er in de gegevens zit en of er sprake is van een onderrapportage en hoe groot die is.

Het punt is dat het om een nieuw virus gaat. Het is dan belangrijk om heel gedetailleerde informatie boven tafel te krijgen om precies te kunnen bepalen hoe gevaarlijk het virus is. Er is meer informatie nodig over de verspreiding van het virus, ook bij mensen die maar een beetje of helemaal niet ziek worden. En van alle mensen die ziek worden, wil je eigenlijk precies weten wat ze hebben gedaan. 

Vragen over voorkomen besmetting

Wat kan ik doen om verspreiding van het nieuwe coronavirus (SARS-CoV-2) te voorkomen?

De belangrijkste maatregelen die mensen kunnen nemen om verspreiding van het coronavirus te voorkomen, zijn heel simpel. Deze maatregelen gelden voor alle virussen die griep en verkoudheid kunnen veroorzaken. Het is dus altijd belangrijk om deze op te volgen.
Het zijn:

  • Was je handen regelmatig met water en zeep
  • Hoest en nies in de binnenkant van je elleboog
  • Gebruik papieren zakdoekjes

Mag ik nog de hand schudden met anderen?

Jazeker. In Nederland is er geen wijziging in het beleid van algemene hygiënemaatregelen. Dat zijn:

  • Was je handen regelmatig met water en zeep
  • Hoest en nies in de binnenkant van je elleboog
  • Gebruik papieren zakdoekjes

Als je contact hebt gehad met een ziek persoon, was dan goed je handen. Deze maatregelen gelden voor alle virussen die griep en verkoudheid kunnen veroorzaken.

Kan het nieuwe coronavirus zich via geld verspreiden? 

De kans dat mensen besmet raken via geld is erg klein. Waarschijnlijk speelt het ook in China maar een hele kleine rol in de verspreiding. Maar in China wordt alles op alles gezet om verspreiding te voorkomen, en blijkbaar kiezen zij er daarom voor om geld te 'desinfecteren'.

Wat betreft pakketjes uit China; deze zijn enkele dagen onderweg. Als er al nieuw coronavirus op zou zitten, overleeft het virus dat niet. Het is dus gewoon veilig om pakketjes uit China te bestellen. 

Omdat het nieuwe coronavirus via vieze handen overgedragen kan worden, is regelmatig handen wassen een goede maatregel om verspreiding te voorkomen.

Kun je ook besmet raken als je een pakketje uit China bestelt?

Coronavirussen verspreiden zich via mensen en dieren. Buiten het lichaam kunnen ze niet goed overleven. Zeker niet op karton, verpakkingsmateriaal of andere spullen. Andere coronavirussen verspreiden zich niet op deze manier en we hebben geen reden om aan te nemen dat dit voor dit nieuwe coronavirus (COVID-19) anders is.

Ik wil een evenement bezoeken/organiseren. Moet ik voorzorgsmaatregelen nemen?

Het is belangrijk om de standaardmaatregelen op te volgen die gelden voor alle virussen die griep en verkoudheid kunnen geven:

  • Was je handen regelmatig
  • Hoest en nies in de binnenkant van je elleboog
  • Gebruik papieren zakdoekjes

Er is op dit moment geen reden om evenementen te vermijden of af te gelasten. Voor specifiek advies op lokaal niveau wordt geadviseerd contact op te nemen met de GGD Gemeentelijke Gezondheidsdienst  en gemeente.

Als een bezoeker van het evenement in de eerste twee weken na terugkeer uit een risicogebied echter gezondheidsklachten krijgt (koorts in combinatie met luchtwegklachten zoals hoesten), moet hij/zij thuisblijven en telefonisch contact opnemen met de huisarts.

Mijn kind gaat naar een kinderdagverblijf of naar school. Moet ik voorzorgsmaatregelen nemen?

Nee, je kind kan gewoon naar het kinderdagverblijf of naar school. Er zijn geen extra voorzorgsmaatregelen nodig.

Heeft het zin om een mondkapje te dragen om je te beschermen tegen het nieuwe coronavirus (COVID-19)?

In Nederland adviseren we alleen mondkapjes voor medisch personeel. Mensen die werken met (mogelijk) besmette mensen gebruiken professionele mondkapjes. Deze mondkapjes helpen alleen, als je ze op de juiste manier gebruikt; ze moeten heel goed sluiten over neus en mond, en je moet ze regelmatig wisselen. De simpele (papieren) mondkapjes die veel mensen in bijvoorbeeld China gebruiken, beschermen de drager niet tegen het virus. Verkeerd gebruik van de mondkapjes geeft schijnzekerheid.

Word je minder besmettelijk als je je neus en keel desinfecteert met een desinfecterende oplossing?

Nee, deze vorm van schoonmaken wordt niet gebruikt om besmetting te voorkomen of voor de behandeling van een coronavirusinfectie. Het virus kan in de neus en/of keel aanwezig zijn. Het apart schoonmaken van keel of neus heeft daarom geen effect. Het inbrengen van desinfecterende oplossing in de neus kan schade aan de slijmvliezen geven. Hiermee kan de kans op besmetting met bacteriën groter worden of zou het zelfs de verspreiding van het coronavirus kunnen versterken.  Wel  kan je besmetting naar anderen toe voorkomen door goed je handen te wassen, te hoesten en te niezen in de binnenkant van je elleboog en papieren zakdoekjes te gebruiken. 

Kan besmetting met het nieuwe coronavirus (COVID-19) gebeuren via een buizensysteem?

Door hoesten en niezen komt het virus uit neus, keel of longen naar buiten. Via kleine druppeltjes komt het virus zo in de lucht. Deze druppeltjes blijven niet in de lucht zweven maar dalen snel neer. Hoe zieker iemand is, hoe meer virus hij kan verspreiden. Er is nog geen bewijs dat het virus langere tijd in de lucht kan blijven en zich via een buizensysteem kan verspreiden.

Vragen over thuisquarantaine en isolatie

Wat is quarantaine?

Quarantaine is een voorzorgsmaatregel om verspreiding van een infectieziekte tegen te gaan. Een persoon die in quarantaine gaat is niet ziek, maar heeft contact gehad met een patiënt met een bewezen infectie. Mensen die in quarantaine gaan, zijn niet besmettelijk. Iemand gaat in quarantaine tot de incubatietijd is verlopen. Dit is de maximale tijd tussen het moment van mogelijke besmetting en het moment dat mensen ziekteverschijnselen krijgen. Als mensen in die periode niet ziek zijn geworden, wordt de quarantaine opgeheven.

Wat is thuisquarantaine?

We spreken van thuisquarantaine als iemand die niet ziek is thuis moet blijven totdat zeker is dat deze persoon niet besmettelijk is voor anderen. Deze periode duurt maximaal 2 weken in het geval van het nieuwe coronavirus. De beoordeling en monitoring wordt door de GGD Gemeentelijke Gezondheidsdienst  gedaan. De persoon in quarantaine verblijft thuis in een eigen ruimte. Samen met zijn of haar huisgenoten krijgen zij informatie over maatregelen die genomen moeten worden om eventuele besmetting te voorkomen.

Wat is isolatie?

Een persoon die in isolatie gehouden wordt, is ziek of er is een mogelijkheid dat die ziek is. Door isolatie kunnen deze patiënten anderen niet besmetten. Mensen kunnen thuis in isolatie blijven of in een ziekenhuis in isolatie behandeld worden. Dat hangt af van de ernst van de ziekteverschijnselen en de besmettelijkheid van de ziekte.

Situatie in China

Zijn er aangepaste reisadviezen voor China in verband met het nieuwe coronavirus (COVID-19)?

Momenteel wordt het sterk afgeraden om te reizen naar Wuhan of andere steden in de provincie Hubei. Voor de rest van China geldt het advies om hier alleen naar toe te reizen als dat noodzakelijk is.  

Reisadviezen voor China zijn te vinden via de website van het ministerie van Buitenlandse Zaken.

Ik heb klachten. Kan dat het nieuwe coronavirus (COVID-19) zijn?

Het antwoord op deze vraag kunt u vinden bovenaan deze pagina: Wanneer heb je kans op het nieuwe coronavirus (COVID-19)?

Waarom worden in China mensen geïsoleerd en niet de bron weggehaald?

Het is nog onbekend wat de bron precies is. Als dat bekend is, is het belangrijk om de bron weg te halen. De Chinese autoriteiten doen momenteel ook onderzoek naar de bron, en zullen daar maatregelen nemen als daar meer over bekend wordt. De mensen worden geïsoleerd om te voorkomen dat zij andere mensen besmetten. Zo wordt verspreiding van ziektes tegen gegaan.

In China wordt gesproeid met desinfectiemiddel. Heeft dat zin? 

Het nieuwe coronavirus (COVID-19) wordt verspreid door zieke mensen. Door hoesten en niezen brengen zij het virus uit hun neus, keel of longen naar buiten. Er is geen bewijs dat het virus langere tijd in de lucht kan blijven. Ook kan het virus niet goed overleven buiten het lichaam. Sproeien met desinfectiemiddel in de openbare ruimte heeft daarom weinig zin. Besmetting met het nieuwe coronavirus vindt plaats via hoesten en niezen en niet via de grond. Het is veel beter om goede persoonlijke hygiëne toe te passen, dus hoesten en niezen in de elleboog en regelmatig de handen te wassen met water en zeep. 

Informatie over nieuw coronavirus (COVID-19)

Hoe snel kun je genezen na een besmetting?

Dit is afhankelijk van de ernst van de klachten. Mensen met milde klachten genezen sneller (na een paar dagen). Mensen die in het ziekenhuis zijn opgenomen, hebben over het algemeen meer tijd nodig om herstellen (soms weken).

Wat is nu de officiële naam van het nieuwe coronavirus?

Er bestaan verschillende coronavirussen – virussen die er uitzien als een kroon (= latijn voor corona). Bekende voorbeelden zijn MERS en SARS. In december 2019 brak een nieuw coronavirus uit in China. Het International Committee on Taxonomy of Viruses (ICTV) heeft dit specifieke virus SARS severe acute respiratory syndrome -CoV coronavirus -2 genoemd. Deze naam is gekozen omdat het virus hoort bij de familie van SARS-gerelateerde coronavirussen. SARS staat voor Severe Acute Respiratory Syndrome, vrij vertaald ernstig acuut ademhalingssyndroom. Van dit virus word je ziek en die ziekte heet officieel COVID-19. Deze naam is gekozen door de WHO. De toevoeging ‘19’ verwijst naar het jaar 2019, toen het voor het eerst werd ontdekt. 

Kan iemand zonder symptomen het nieuwe coronavirus (COVID-19) overdragen?

Het nieuwe coronavirus wordt overgedragen door hoesten en niezen. Tot nu toe lijkt de overdracht van het virus door iemand zonder deze klachten een kleine rol te spelen. Het virus gaat van de een naar de ander door te hoesten of te niezen. Hoe zieker iemand is, hoe meer virus hij kan verspreiden. Door hoesten en niezen brengt hij het virus uit neus, keel of longen naar buiten. Via kleine druppeltjes komt het virus zo in de lucht. Als andere mensen die druppeltjes inademen of bijvoorbeeld via de handen in de mond, neus of ogen krijgen, kunnen zij besmet raken met het virus.

Hoe is de besmetting met het nieuwe coronavirus (COVID-19) in Duitsland verlopen?

In Duitsland is door het Robert Koch Instituut (RKI Robert Koch Instituut ) een aantal besmette patiënten gerapporteerd. De besmetting begon bij een Chinese vrouw die op zakenreis was. Zij zou geen symptomen hebben gehad. Het RKI heeft inmiddels gemeld dat dit niet klopt. Zij had wel degelijk klachten en gebruikte medicijnen om de koorts te onderdrukken. Op dit moment zijn er geen bewijzen dat mensen zonder klachten besmettelijk zijn en bijdragen aan de verspreiding van het virus.
Hierover is een artikel gepubliceerd.

Moet je de sterftekans niet bepalen op basis van het aantal patiënten dat er twee weken geleden was?

Het sterftepercentage van 2% is een grove schatting op basis van de informatie die er nu is. Om dit exact te bepalen moet je precies weten hoeveel mensen COVID-19 hebben en hoeveel eraan overlijden. Die aantallen zijn nu moeilijk te bepalen. Te verwachten valt bijvoorbeeld dat het aantal patiënten groter is, omdat in China niet alle patiënten met milde klachten gediagnosticeerd worden.

Kan het nieuwe coronavirus (COVID-19) zich ook via de lucht verspreiden?

Door hoesten en niezen komt het virus uit neus, keel of longen naar buiten. Via kleine druppeltjes komt het virus zo in de lucht. Deze druppeltjes blijven niet in de lucht zweven maar dalen snel neer. Hoe zieker iemand is, hoe meer virus hij kan verspreiden. Er is nog geen bewijs dat het virus langere tijd in de lucht kan blijven en zich zo kan verspreiden.

Hoe lang kan het nieuwe coronavirus overleven buiten het lichaam?

Een virus heeft altijd een mens of dier nodig om ‘in leven te blijven’ en zich te kunnen delen. Buiten het lichaam kan het virus maar kort overleven. Hoe lang dat precies is, is nu nog onbekend.

Kan het nieuwe coronavirus zich ook verspreiden via voedsel?

Dit coronavirus is hoogstwaarschijnlijk van een exotisch dier in China naar de mens verspreid. Op markten worden veel verschillende diersoorten levend bij elkaar gebracht. De omstandigheden op deze markten maakt het makkelijker dat virussen van één diersoort naar een andere dier kunnen overspringen, en ook van dier naar mens kunnen overgaan. Door mens-op-mens-besmetting heeft het virus zich vervolgens verder verspreid. Of de dieren nog een rol spelen in de overdracht in China is nog in onderzoek, de bron is immers niet gevonden. Wij gaan er vanuit dat er in Nederland geen verspreiding plaats kan vinden van dier op mens, ook niet via het voedsel dat hier gegeten wordt. Coronavirussen hebben een dier of mens nodig om 'in leven te blijven' en te groeien. Dat kan niet in voedsel.

Is het virus overdraagbaar via muggen?

Nee, het virus is vrij zeker niet overdraagbaar via muggen. Het wordt zoals de meeste van dergelijke virussen verspreid via druppeltjes bij hoesten en niezen. 
Of dieren nog een rol spelen in de transmissie in China is nog in onderzoek, de bron is immers niet gevonden. De voornaamste overdracht vindt op dit moment plaats van mens op mens; wij gaan er vanuit dat er in Nederland geen verspreiding plaats kan vinden van dier op mens omdat de hierbij betrokken diersoorten in Nederland zeer waarschijnlijk niet voorkomen.

Wat is de incubatietijd van het nieuwe coronavirus (COVID-19)?

De incubatietijd is de periode tussen het moment dat je besmet raakt en dat je ziek wordt. Voor het nieuwe coronavirus gaan we uit van een gemiddelde incubatietijd van 7 dagen, maximaal 14 dagen.

Is de incubatietijd niet veel langer dan 14 dagen?

De incubatietijd is berekend met de gegevens van veel patiënten. Deze varieert van 2 tot 12 dagen. Voor de zekerheid gebruiken we 14 dagen. Mocht er iemand melding maken van een langere incubatietijd, zou er ook sprake kunnen zijn van een onopgemerkt contact dat tussendoor plaatsvond, waardoor de incubatietijd alleen langer lijkt.

Wat kunnen we zeggen over besmettelijkheid tijdens de incubatietijd?

Het nieuwe coronavirus wordt overgedragen door hoesten en niezen. Tot nu toe lijkt de overdracht van het virus tijdens de incubatietijd, dus voordat er klachten ontstaan, een zeer kleine rol te spelen. Wel is bekend dat hoe zieker iemand is, hoe meer virus hij kan verspreiden.

Wat zijn de symptomen van het nieuwe coronavirus (COVID-19)?

Koorts met daarbij luchtwegklachten zoals hoesten, kortademigheid en longontsteking.

Hoe ernstig is het nieuwe coronavirus (COVID-19)?

Wat we nu weten is dat van alle bekende patiënten met het nieuwe coronavirus ongeveer 17% ernstige klachten heeft. Mogelijk verandert dat beeld de komende tijd. Het is goed mogelijk dat nu vooral relatief ernstig zieke patiënten in beeld zijn. Ongeveer 2% van de patiënten overlijdt aan het nieuwe coronavirus. Dit zijn vooral oudere mensen en mensen die verzwakt zijn door andere ziekten.

Is er een behandeling tegen het nieuwe coronavirus (COVID-19)?

Er is geen specifieke behandeling tegen het nieuwe coronavirus. De behandeling van ernstig zieke mensen bestaat uit het behandelen van de symptomen. Zo kunnen artsen bijvoorbeeld extra zuurstof toedienen bij patiënten die erg benauwd zijn. Er wordt geëxperimenteerd met verschillende medicijnen, zoals het medicijn tegen malaria chloroquine. Dit zijn proeven die nu in laboratoria plaatsvinden, er zijn nog geen proeven gedaan met mensen. Vooralsnog is er geen behandeling tegen het nieuwe coronavirus.

Hoeveel mensen genezen van het virus?

De meeste mensen genezen weer van de infectie met het nieuwe coronavirus.  Omdat je tijd nodig hebt om te herstellen, loopt het aantal mensen dat hersteld is achter bij het aantal patiënten. Op dit moment wordt het sterftecijfer geschat op ongeveer 2% in China. Dit percentage kan nog wel wat variëren. Dat heeft met een paar dingen te maken. Er is namelijk geen rekening gehouden met het aantal patiënten dat door een mild ziektebeeld niet ontdekt is. Ook kan de toestand van patiënten die net ziek zijn geworden nog veranderen en kunnen patiënten overlijden.

Kun je het nieuwe coronavirus (COVID-19) meerdere keren krijgen?

Omdat het om een nieuw virus gaat, is nog niet alles over het virus bekend. Daarom is het te vroeg in de uitbraak om met zekerheid te kunnen zeggen dat iemand niet nog een keer de infectie op kan lopen.

Het overgrote merendeel van de mensen die het nieuwe coronavirus heeft gehad, zal het niet nog een keer krijgen.

Wat is het verschil tussen ‘het virus kan opduiken’ en ‘het virus verspreidt zich’?

Met ‘het virus kan opduiken’ bedoelen we dat er iemand vanuit het vasteland van China (inclusief Macau en Hongkong), Singapore, Iran of genoemde gemeenten in Noord-Italië), naar een ander land gaat en ergens anders ziek wordt. Dat is nu bijvoorbeeld het geval in Frankrijk.

De persoon wordt geïsoleerd behandeld en de mensen waar hij of zijn contact mee heeft gehad worden de gaten gehouden. Bij eventuele besmettingen kan dan direct worden ingegrepen. Zo wordt de verspreiding tegen gegaan.

Met ‘verspreiding’ bedoelen we dat er steeds meer mensen ziek worden van het nieuwe coronavirus. Op het vasteland van China (inclusief Macau en Hongkong), Singapore, Iran en genoemde gemeenten in Noord-Italië, is het virus zich aan het verspreiden. Daar neemt het aantal meldingen toe. Het gaat dus om een heel andere situatie.

Waarom heet het coronavirus zo?

Als je het virus onder een elektronenmicroscoop ziet, heeft hij uitsteeksels met een bolletje erop. Dat ziet er een beetje uit als een kroon. De Latijnse naam voor kroon is corona. Hij is dus genoemd naar zijn vorm.

Het coronavirus bestaat toch al langer?

Er bestaan verschillende coronavirussen. De meeste coronavirussen zorgen voor milde klachten zoals verkoudheid in de winter. Sommige coronavirussen kunnen ernstigere klachten veroorzaken, bekende voorbeelden zijn MERS Middle East Respiratory Syndrome  en SARS. Het nieuwe coronavirus hoort bij die laatste groep.

Kan het virus veranderen?

Veel virussen kunnen in de loop van de tijd veranderen. Zeker bij virussen die nog maar kort vanuit dieren naar mensen zijn overgegaan, kan dat gebeuren. De vraag is vooral of het virus daardoor gevaarlijker wordt voor mensen. Mutaties kunnen er ook voor zorgen dat het virus minder gevaarlijk wordt. Of er verandert wel iets maar dat maakt weinig uit. We zien gelukkig niet vaak dat een virus muteert en daardoor ineens heel gevaarlijk wordt. Uit voorzorg wordt dat altijd goed in de gaten gehouden.

Is het nieuwe coronavirus (SARS-CoV-2) een zoönose?

Dit virus is nieuw voor mensen. Waarschijnlijk is het overgegaan van een dier op mens. Dat gebeurt soms. En heel soms kan het virus zich vervolgens onder mensen verspreiden. Ziekten die van dieren naar mensen overgaan noemen we inderdaad zoönosen.

Waarom komen luchtweginfecties/-ziekten zo vaak in de winter voor?

Omdat mensen in de winter dichter bij elkaar zitten. Ze kunnen elkaar dan makkelijker besmetten. Daarnaast kan een virus slecht tegen hitte en droogte in de zomer.

Vragen over passagiers van de cruiseschepen Diamond Princess en Westerdam

Hoe is de situatie van de Nederlanders die  op de Diamond Princess zaten?

Op het cruiseschip Diamond Princess zaten 3700 opvarenden waarvan 5 passagiers met de Nederlandse nationaliteit. Op dit schip, dat in Japan aan de kade lag, heeft het coronavirus zich verspreid.
Na een periode van twee weken quarantaine op het schip zijn de Nederlandse passagiers gezond naar Nederland teruggereisd. Voor vertrek is iedereen getest; niemand is besmet geraakt met het coronavirus. Bij thuiskomst heeft de GGD Gemeentelijke Gezondheidsdienst  contact met hen opgenomen. Uit voorzorg geven de passagiers tot twee weken na terugkeer hun gezondheid door aan de GGD.    

Hoe is het verlopen met de Nederlanders die aan boord waren van het cruiseschip Westerdam? 

Aan boord van de Westerdam zaten 91 Nederlandse passagiers. Alle passagiers zijn naar Nederland teruggekeerd. Voor vertrek zijn zij getest. Niemand is besmet geraakt met het coronavirus. Bij thuiskomst heeft de GGD heeft daar contact met hen opgenomen. Uit voorzorg geven de passagiers tot twee weken na terugkeer hun gezondheid door aan de GGD.  

Is het wel veilig om met een cruise mee te gaan, qua gevaar voor besmetting?

Een infectieziekte kan uitbreken in een